पाच गझला : खलील मोमीन

खलील मोमीन

८९७५०४४३५४

१. भर

भावले न तिजला हे शब्दांचे घर अजून;

अक्षरास म्हणते ती, व्यर्थाची बर अजून.

धन्यतेस बसला तू तृप्तीने जोजवीत;

मी न दिला कसलाही श्रद्धेला वर अजून.

वृत्त, छंद ,यमकांची छत्री का रे करात;

काय सांग पडली का ऊर्मीची सर अजून?

ना मुळीच भिजले रे गाण्याने अंतरंग;

वेदनेस भिडला ना खर्जाचा स्वर अजून.

बावरून म्हणते ती अंगाला चाचपीत;

रे तुला न चढला त्या ध्यासाचा ज्वर अजून!

तापलास म्हणतो ना वाफेचा होत मेघ;

रिक्त सांग दिसते का माझे अंबर अजून?

प्रेम फार हलके ते वा-यानेही उडेल-

त्यात घाल विरहाच्या दु:खाची भर अजून!

२. वैरी

जपले विकार वैरी;

झालेत यार वैरी.

मोहावरीच आला,

होऊन स्वार वैरी.

गाफील राहिल्याने,

धरतो शिकार वैरी .

म्हणणे सखा सुखाला;

ठरतो विचार वैरी .

तुलनेत दु:ख तैसे,

असते सुमार वैरी.

भलताच आढ्यतेचा

असतो विखार वैरी .

विळख्यात घेरतांना

दिसतो उदार वैरी.

तो मोडण्याचसाठी,

करतो करार वैरी.

असली करीत नाही,

पाठीत वार वैरी .

तो थोर,मानणारा-

फासास हार वैरी .

सत्यास रोखतांना,

थकले चिकार वैरी

न्यावेत का सवे हे,

असले उधार वैरी.

३. विरक्त

म्हणू नकोस ते कसे कधी मला जमायचे;

फुलासमान वाग तू जमेल घमघमायचे.

खुणावतेय ते तुला तरी पुढेच धावते;

अशा सुखास गाठण्या उगाच का दमायचे?

तयार उत्तरे जरी नकोच आढ्यता उरी;

समोर प्रश्न ठाकता तया पुढे नमायचे.

बघून घे नभास त्या अलिप्त सर्व व्यापुनी;

विरक्त राहुनी तसे जगात या रमायचे.

दिव्यात तेल-वात, हा तसाच जन्म आपुला;

तमास पेलण्यास या जळून रे शमायचे!

४.शोषण

कावळा त्यांनी असा केला पराचा;

लादण्यासाठी पुन्हा बोझा कराचा.

पूर्तता नाहीच वा ताबा दिलेला;

कापला जातो तरी हप्ता घराचा!

पाहिली होती वधू,ही वेगळी का?

प्रश्न आता व्यर्थ आहे या वराचा.

ओढुनी काडी तयांच्या व्यर्थ बोंबा;

पेटणे हा दोष नाही कापराचा.

संयमाची हद्दही माहीत नाही;

सोसणे हा अर्थ आहे पामराचा.

ही कशी पूजा ?नव्हे ही अंधश्रद्धा;

त्यामुळे उच्छाद चालू वानरांचा.

बांधण्या घंटा गळी कोणी धजेना;

खायचा हा खेळ चालू मांजरांचा.

५.शौर्य

लोभ ऐसे पात्र जे नाहीच भरण्यासारखे ;

आळशाला काय आहे काम करण्यासारखे ?

त्या सुखासाठीच धावाधाव सगळी चालली;

मात्र बोटांनीच ते पाऱ्यास धरण्यासारखे .

संकटे येतात त्यांना तोंड असते द्यायचे ;

जीवनी ही वेदना ना दु:ख सरण्यासारखे .

कस्तुरी कोठे मृगाला हाय कळले ना कधी;

शोधण्या ती धावणे वेडेच ठरण्यासारखे .

दाम घामाचा मिळावा मान्य असली मागणी ;

लाच घेणे वाटणे घाणीत चरण्यासारखे .

वाम मार्गाची कमाई भार ठरणे या जागी-

फक्त सत्कर्मे ,दया ते प्रेम तरण्यासारखे.

दुर्बलांना ठेवणे वेठीस कसले शौर्य ते;

जिंकणे त्याला म्हणावे युद्ध हरण्यासारखे!